Coed Cwningar, ger Maesyfed

Croeso

Mae Coed Cwningar wedi bod yn boblogaidd gyda thwristiaid ers dros 200 mlynedd oherwydd y rhaeadr ysblennydd sydd yno, Dŵr Torri Gwddf.

Wedi ei enwi ar ôl y gwningar a fu’n ffynhonnell fwyd yma, mae’r ardal hon wedi gweld newidiadau enfawr ers pan yr oedd Coedwig Maesyfed yn goedwig hela hynafol.

Yn y dyddiau hynny roedd yn ardal o weundir helaeth, ond yn oes Fictoria penderfynodd y perchnogion ar y pryd, sef Ystâd Harpton Court, greu coedwig ‘dlws i’r llygaid’ a phlannu llawer o goed.

Gallwch weld nifer o’r coed yma, sydd yn anferth erbyn hyn, ar ein tri llwybr cerdded gydag arwyddbyst  sy’n dilyn llwybrau cerdded hanesyddol.

Mae yna fan picnic bach yn yr ardal parcio rydych yn mynd heibio ar eich ffordd i brif faes parcio Coed Cwningar.

Coedwig Maesyfed

Mae Coed Cwningar wedi’i leoli yn yr ardal elwir yng Nghoedwig Maesyfed.

Roedd Coedwig Maesyfed unwaith yn dir hela brenhinol. Y dyddiau hynny, nid coedwig ydoedd yn yr ystyr fodern o fod yn ardal goediog drwchus, ond yn yr ystyr ganoloesol o fod yn ‘fforest’ sef ardal heb fod yn gaeedig a ddefnyddiwyd i hela ceirw.

Mae Coedwig Maesyfed yn dir ffermio mynydd gyda gweundir helaeth, dyffrynnoedd culion a serth a bryniau’n codi i’r pwynt uchaf yn Sir Faesyfed, sef Black Mixen ar 650 metr (2150 troedfedd).

Ceir llwybrau cerdded mewn dau goetir a reolir gan Cyfoeth Naturiol Cymru o fewn Coedwig Maesyfed. Ewch i goed Nash a Fishpools am fwy o wybodaeth. 

Llwybrau cerdded

Mae gan y llwybrau cerdded i gyd arwyddbyst ac maen nhw’n cychwyn o’r faes parcio.

Llwybr y Rhaeadr

½ milltir/1 cilomedr (yna ac yn ôl), hawdd

Mae’r daith gerdded fer hon sydd ar dir gwastad yn bennaf, yn mynd ar hyd ceunant llethrog tuag at y rhaeadr oedd yn gyrchfan boblogaidd i dwristiaid Fictoraidd. 

Ar ôl cwpwl o ddiwrnodau o law mae’r rhaeadr yn olygfa ysblennydd ond gall ostwng i ddiferion ar ôl cyfnod hir o dywydd poeth.

Mae ‘r llwybr yn dychwelyd ar hyd yr un llwybr i’r maes parcio neu gallwch ymuno ag un arall o’r llwybrau hirach drwy’r goedwig.

Llwybr Dŵr Torri Gwddf

½ milltir/1 cilomedr (yna ac yn ôl), cymedrol

Mae’r rhodfa goetir hon yn eich arwain i olygfan uwchben rhaeadr enwog Dŵr Torri Gwddf. 

Llwybr Cwningar

1½ milltir/2.2 cilomedr, anodd

Mae Llwybr Cwningar yn grwydr egnïol gyda dringfa o 560 troedfedd (170 metr).

Yn y cylchlythyr hwn ceir golygfeydd gwych o rai o’r coed mwyaf yn Sir Faesyfed , plannwyd llawer ohonynt yn yr oes Fictoraidd. Edrychwch allan am y coed cas gan fwnci!

Cau a dargyfeirio

Sylwch:

• Weithiau, rhaid inni gau neu ddargyfeirio llwybrau er eich diogelwch tra byddwn yn mynd i’r afael â gwaith cynnal a chadw neu weithrediadau coedwig
• O dro i dro, efallai y bydd yn rhaid inni gau safle mewn tywydd eithafol, fel gwyntoedd cryfion neu eira a rhew, oherwydd y perygl posibl i ymwelwyr a staff
• Cofiwch ddilyn unrhyw gyfarwyddiadau a welwch ar y safle, a gwnewch yn siŵr eich bod yn dilyn unrhyw arwyddion dargyfeirio dros dro sydd mewn grym

Sut i gyrraedd yma

Lleoliad

Lleolir Coed Cwningar 1 milltir i’r de orllewin o Faesyfed.

Mae yn Sir Powys.

Gallwch barcio am ddim yn y maes parcio.

Lawrlwythwch fap lleoliad.

Cyfarwyddiadau

Dilynwch yr A44 o Faesyfed i Landrindod. Tua un filltir ar ôl Maesyfed, trowch i’r dde wrth yr arwydd gwybodaeth dwristiaid brown. Ewch heibio i’r maes parcio bach ac ardal picnic a dilynwch y ffordd goedwig i fyny i faes parcio Coed Cwningar.

Map Arolwg Ordnans

Mae Coed Cwningar ar fap Arolwg Ordnans (AR) 200.

Y cyfeirnod grid OS yw SO 186 597.

Trafnidiaeth gyhoeddus

Mae’r orsaf drên agosaf yn Nhrefyclo.

Am fanylion trafnidiaeth gyhoeddus ewch i wefan Traveline Cymru.

Manylion cyswllt

Ffôn: 0300 065 3000

E-bost: ymholiadau@cyfoethnaturiolcymru.gov.uk