Gwarchodfa Natur Genedlaethol Dyfi - Cors Fochno, ger Aberystwyth

Beth sydd yma

Cyfyngiadau cŵn
Parcio (am ddim)
Llwybr cerdded

Croeso

Mae Cors Fochno yn rhan o Warchodfa Natur Genedlaethol Dyfi sydd wedi’i lleoli hanner ffordd rhwng Aberystwyth a Machynlleth.

Cors Fochno yw un o'r enghreifftiau mwyaf a gorau o blith y cyforgorsydd mawn sydd ar ôl ym Mhrydain - mae mawn wedi bod yn cronni yma’n raddol ac yn barhaus ers dros 6,000 o flynyddoedd ac erbyn hyn mae wedi cyrraedd dyfnder o dros 6 metr.

Mae'r daith fer o'r lle parcio bychan yn cynnwys llwybr pren cylchol o amgylch cyrion y gors.

Llwybr cerdded

Mae arwyddbyst ar y llwybr cerdded o’r dechrau i’r diwedd.

Chwiliwch am y panel gwybodaeth ar ddechrau’r llwybr.

Dysgwch beth yw ystyr graddau’r llwybrau cerdded.

Llwybr Cors Fochno

Gradd: Hawdd
Peller: 1 milltir/1.4 cilomedr
Amser: 1 awr
Gwybodaeth am y llwybr: Ni chaniateir cŵn ar y llwybr hwn. Cadwch ar y llwybr pren – nid ydym eisio ichi suddo na mynd yn sownd!

Mwynhewch olygfeydd dros y fawnog enfawr ar y llwybr pren cylchol.

Beth i'w weld yn y Warchodfa Natur Genedlaethol

Dechreuodd y gors ffurfio tua 5500 CC pan oedd coedwig yn gorchuddio rhan o orlifdir yr aber, ond wrth i lefelau'r môr godi, disodlwyd y goedwig gan gorsle ac yna gan fawnog.

Mae'r rhan fwyaf gorllewinol ohoni bellach wedi’i herydu gan y môr, ond ar lanw isel mae bonion coed sydd wedi marw ers canrifoedd yn dal yn weladwy ar y traeth ger y Borth.

Heddiw, tapestri gwyrdd, aur a choch o fwsoglau migwyn sydd fwyaf amlwg ar wyneb y gors ac mae llawer o rywogaethau prin ac anghyffredin yn byw yma ac yn eu plith blanhigion sy’n bwyta pryfed fel gwlithlys, gwrid y gors a’r fursen fach goch.

Mae'r dirwedd a’r bywyd gwyllt yn amrywio yng Nghors Fochno, yn dibynnu ar ba adeg o'r flwyddyn y byddwch yn ymweld – darllenwch ymlaen i gael gwybod beth y dylech gadw llygad amdano.

Cors i chwilod

Mae sawl creadur di-asgwrn-cefn prin ac arbenigol yn goroesi yma.

Yn eu plith mae:

gwrid y gors
gweirlöyn mawr y waun
criciedyn hirgorn y gors,
y fursen fach goch
corryn rafft y gors

Lle anghyfeillgar i blanhigion

Mae arwyneb dirlawn y gors yn lle anghyfeillgar i'r rhan fwyaf o blanhigion ac mae gan y rhai sy’n ffynnu yma, fel plu’r gweunydd, llafn y bladur a’r gwyrddling, i gyd addasiadau arbennig.

Mae planhigion cigysol hefyd yn llwyddo fan hyn ac yn eu plith mae pob un o dair rhywogaeth frodorol y gwlithlys.

Mwsoglau sy'n creu corsydd

Y planhigion arbenigol pwysicaf mewn corsydd (a'r prif ffurfwyr mawn) yw mwsogl y gors neu'r migwyn, sy'n creu carpedi lliwgar ar y gors agored ac yn codi ei harwyneb yn gromen fas wrth i'w gweddillion grynhoi.

Mae pymtheg rhywogaeth o fwsogl y gors i'w gweld yma gan gynnwys tair rhywogaeth sy’n brin yn genedlaethol.

Gwarchodfa Natur Genedlaethol Dyfi

Mae Cors Fochno yn rhan o Warchodfa Natur Genedlaethol Dyfi.

Mae'r warchodfa 2,000 hectar hon hefyd yn cynnwys aber Afon Dyfi a thwyni tywod Ynyslas.

Canolfan Ymwelwyr Ynyslas yw'r prif bwynt mynediad i Warchodfa Natur Genedlaethol Dyfi.

Gwarchodfeydd Natur Cenedlaethol yng Nghymru

Mae dros 70 o Warchodfeydd Natur Cenedlaethol yng Nghymru.

Mae Gwarchodfeydd Natur Cenedlaethol yn lleoedd sydd â rhai o'r enghreifftiau gorau o gynefinoedd bywyd gwyllt a nodweddion daearegol.

Dysgwch fwy am Warchodfeydd Natur Cenedlaethol.

Prosiect Adfywio Cyforgorsydd Cymru

Mae Cors Fochno yn un o saith safle ym Mhrosiect Adfywio Cyforgorsydd Cymru.

Y prosiect hwn yw’r rhaglen adfer genedlaethol gyntaf ar gyfer cyforgorsydd Cymru.

Cors Fochno yw un o’r cyforgorsydd mawn mwyaf sy’n dal i dyfu yn iseldir Prydain, gyda mawn hyd at 8 metr o dan yr wyneb.

Mae cyforgorsydd yn un o gynefinoedd prinnaf a phwysicaf Cymru, ac maen nhw’n gartref i blanhigion a bywyd gwyllt prin.

Daeth enw cyforgorsydd o’u siâp cromennog (un o ystyron cyfor yw ‘ymchwydd’, fel yn llanw’r môr). Maen nhw’n ardaloedd o fawn sydd wedi cronni dros 12,000 o flynyddoedd a gallant fod mor ddwfn â 12 metr.

I ddysgu mwy am y gwaith adfer, cofrestru i gael e-gylchlythyron, a darllen ein newyddion diweddaraf ewch i dudalen we prosiect Adfywio Cyforgorsydd Cymru.

Prosiect Adfywio Cyforgorsydd Cymru

Mae Cors Fochno yn un o saith cors ym mhrosiect Adfywio Cyforgorsydd Cymru LIFE.

Bydd y prosiect yn helpu rhai o'r cyforgorsydd pwysicaf yng Nghymru i ddod yn lleoedd gwell fyth ar gyfer bywyd gwyllt.

Bydd y gwaith adfer sy'n digwydd yng Nghors Fochno yn:

gwella cyflwr y mawndir
cael gwared ar rywogaethau goresgynnol a phrysgwydd
cyflwyno pori ysgafn

I gael mwy o wybodaeth, ewch i wefan prosiect Adfywio Cyforgorsydd Cymru LIFE.

Llwybr Arfordir Cymru

Mae Llwybr Arfordir Cymru yn rhedeg ar hyd ymyl ddeheuol a dwyreiniol Cors Fochno rhwng y Borth a Thre Taliesin.

Mae Llwybr Arfordir Cymru yn darparu llwybr cerdded parhaus o amgylch arfordir Cymru.

Am fwy o wybodaeth ewch i wefan Llwybr Arfordir Cymru.

Biosffer Dyfi

Mae Cors Fochno ym Miosffer UNESCO Dyfi.

Mae biosfferau yn ysbrydoli cymunedau i weithio gyda'i gilydd i greu dyfodol y gallwn ni i gyd fod yn falch ohono, gan gysylltu pobl â natur a threftadaeth ddiwylliannol a chryfhau'r economi leol ar yr un pryd.

Am fwy o wybodaeth ewch i wefan Biosffer Dyfi.

Cau a dargyfeirio

Weithiau bydd angen inni gau neu ddargyfeirio llwybrau er mwyn eich diogelwch chi tra byddwn yn gwneud gwaith cynnal a chadw neu weithgareddau eraill.

Efallai y bydd yn rhaid inni gau safle yn ystod tywydd eithafol, megis gwyntoedd cryfion neu rew ac eira, oherwydd y risg o anafiadau i ymwelwyr neu staff.

Dylech bob amser ddilyn unrhyw gyfarwyddiadau ar y safle ac unrhyw arwyddion dargyfeirio dros dro.