Gwybodaeth am y coronafirws
Ni ddylid gwneud unrhyw waith arolygu a gynlluniwyd gennych fel rhan o gais am drwydded rhywogaeth oni bai fod hynny'n gwbl angenrheidiol yn dilyn y canllawiau diweddaraf a gafwyd gan y llywodraeth ar gyfer ymbellhau cymdeithasol.
- Os na allwch weithio o’ch cartref dylech ddarllen y canllawiau diweddaraf a ddarparwyd gan fusnesau amgylcheddol megis Ymddiriedolaeth Adara Prydain (BTO), RSPB neu Sefydliad Siartredig Ecoleg a Rheolaeth Amgylcheddol (CIEEM).
- Gan na fydd efallai’n bosibl diweddaru eich arolygon y tymor hwn, eleni byddwn yn ymestyn hyn ac yn derbyn arolygon o'r tair blynedd diwethaf.
- Dylech gwblhau eich arolwg cyn gynted ag y cewch gyfle a phan fo’n briodol unwaith y bydd y cyfyngiadau wedi eu codi.
Os oes gennych gwestiynau pellach gallwch gysylltu â’n tîm rhywogaethau drwy e-bost trwyddedrhywogaeth@cyfoethnaturiolcymru.gov.uk.
Er mwyn cael rhagor o wybodaeth gweler ein prif dudalen ar y coronafirws.
Roedd Deddf Bywyd Gwyllt a Chefn Gwlad 1981 (fel y’i diwygiwyd) yn gweithredu Cyfarwyddeb Adar Ewropeaidd 1979, ynghyd â Chonfensiwn Bern 1979. Nid yw’r dudalen hon yn rhoi sylw i bob agwedd ar y gyfraith nac ecoleg adar, ond mae’n gyflwyniad i sut y gallwch chi helpu i warchod y rhywogaethau hyn.
Mae pob aderyn gwyllt, eu nythod a’u hwyau yn cael eu gwarchod o dan Adran 1 y Ddeddf. Mae’n drosedd gwneud y canlynol yn fwriadol:
- Lladd, anafu neu gymryd unrhyw aderyn gwyllt
- Cymryd, difa neu ddinistrio nyth Eryr Euraid, Eryr Môr neu Walch y Pysgod (hyd yn oed os nad ydyn nhw’n cael eu defnyddio)
- Cymryd, difa neu ddinistrio nyth unrhyw aderyn gwyllt tra’i bod yn cael ei defnyddio neu yn cael ei hadeiladu
- Cymryd, difa neu ddinistrio wy unrhyw aderyn gwyllt
- Neu feddu ar unrhyw aderyn gwyllt byw neu farw neu wy unrhyw aderyn gwyllt, neu unrhyw beth sy’n deillio ohono
Mae llawer o adar prin wedi’u rhestru yn Atodlen 1 hefyd sy’n ei gwneud hi’n drosedd i wneud y canlynol yn fwriadol neu’n ddi-hid:
- Tarfu ar aderyn Atodlen 1 wrth iddo adeiladu nyth neu os yw yn y nyth neu’n agos at nyth sy’n cynnwys wyau neu rai bach; neu
- Darfu ar adar bach dibynnol aderyn o’r fath
Gweler ‘Adar a warchodir gan y gyfraith yng Nghymru’ am restr o adar Atodlen 1.
Trwyddedu
Mae Cyfoeth Naturiol Cymru’n rhoi trwyddedau at ddibenion penodol er mwyn i chi allu gweithio’n gyfreithlon heb dorri’r gyfraith. Gallwn roi trwyddedau at y dibenion canlynol (Adran 16(1) o'r Ddeddf):
- Dibenion gwyddonol, ymchwil neu addysgol
- Modrwyo neu nodi, neu archwilio modrwyon neu nodau
- Gwarchod adar gwyllt
- Ailboblogi / ailgyflwyno adar gwyllt
- Gwarchod fflora a ffawna
- Gwarchod unrhyw gasgliad o adar gwyllt
- Heboga a magu adar
- Arddangosfeydd cyhoeddus / cystadleuaeth
- Tacsidermi
- Ffotograffiaeth
- Iechyd y cyhoedd, diogelwch y cyhoedd, diogelwch yn yr awyr
- Atal clefyd rhag lledaenu
- Atal difrod difrifol i gnydau, pysgodfeydd ac ati
Mae Ymddiriedolaeth Adareg Prydain (BTO) yn rhoi trwyddedau ar gyfer modrwyo adar.
Gallwch wneud cais i CNC am drwydded adar Atodlen 1 ar gyfer cofnodi nythod, er enghraifft, neu am drwyddedau ymchwil / arolygu neu ffotograffiaeth. Gweler 'ffurflen gais Atodlen 1'.
Os yw adar sy'n bwyta pysgod yn achosi trafferth i chi mewn pysgodfeydd, trowch at y 'Canllawiau ar drwyddedau adar pysgysol' a'r 'Ffurflen gais adar pysgysol'.
Trowch at y 'Canllawiau ar drwyddedau adar nad ydynt yn bysgysol' a'r 'Ffurflen gais adar nad ydynt yn bysgysol' os ydych chi angen cymryd neu ladd adar eraill (nad ydynt yn bysgysol) am y rhesymau canlynol:
- Atal difrod difrifol i dda byw, porthiant da byw, cnydau, llysiau, ffrwyth, coed sy'n tyfu, pysgodfeydd neu ddyfroedd mewndirol
- Atal clefyd rhag lledaenu
- Diogelu iechyd y cyhoedd neu ddiogelwch y cyhoedd neu ddiogelwch yn yr awyr
- Gwarchod adar gwyllt
Mae rhai rhywogaethau adar yn destun trwyddedau cyffredinol sy'n rhoi caniatâd i'w rheoli at ddibenion penodol yn unig. Cewch ragor o wybodaeth yn 'Trwyddedau cyffredinol – adar'